Odporność na ścieranie

Odporność materiału na niepożądane odkształcenia i ubytki powierzchni materiału w wyniku naprężeń mechanicznych, termicznych, chemicznych itp. Wraz z „powiązaną” z nią twardością jest to jedna z największych zalet powłok PVD.

Powłoki PVD: ALWIN XC

Odporność na ścieranie jest rozumiana jako odporność materiału na niepożądane odkształcenia i ubytki powierzchni z powodu połączonych naprężeń mechanicznych, termicznych itp. W rzeczywistości ten wszechstronny termin często odnosi się do odporności na szereg procesów degradacji, takich jak zużycie ścierne, adhezyjne, erozyjne, kawitacyjne, wibracyjne, zmęczeniowe i inne rodzaje zużycia eksploatacyjnego. W przypadku większości z tych rodzajów zużycia istotna jest jednak elastyczno-plastyczna reakcja materiału poddawanego naprężeniom, a także jego twardość. Odporność na ścieranie jest zatem bezpośrednio związanaz twardością. Przynajmniej w zastosowaniach o niskiej temperaturze kontaktu.

Większość naszych powłok została pierwotnie opracowana do obróbki skrawaniem i formowania, dlatego ich odporność na ścieranie jest wyjątkowa jak na ich grubość. Jeśli jednak z Twoich elementów znikają mikro- i milimetry, warstwa PVD ze względu na jej mikronową grubość nie będzie właściwym wyborem. Czasami pomóc może jeszcze połączenie z azotowaniem, lepsza obróbka cieplna lub materiał wyższej jakości.

Pomiary i wartości

Testy skrawania

Oznaczenie odporności na ścieranie lub ścieralności jest obok trwałości typowym parametrem w testach skrawania powlekanych narzędzi do obróbki. Rys. 1 przedstawia porównanie wielkości zużycia głównego ostrza płytki frezarskiej SPCN1204 podczas frezowania czołowego dla różnych wersji rozwojowych powłoki AlTiN. Na rys. 2 przedstawiono wspomniane starcie powierzchni.

Rys.1 – starcie powierzchni głównego ostrza SPCN1204 z różnymi powłokami.
Rys.2 – typowe starcie powierzchni grzbietu SPCN1204.

Mikropiaskowanie

Kolejnym z wielu możliwych pomiarów odporności na ścieranie jest oznaczenie głębokości i objętości krateru powstałego w wyniku piaskowania. Do wytworzenia krateru użyto zaadaptowanej maszyny do mikropiaskowania, za materiał ścierny posłużyła siatka korundowa 500 a dawkowanie ścierniwa ustawione zostało na stałą objętość lub stały czas.

Rys. 3 przedstawia porównanie głębokości i objętości kraterów powstałych w wyniku mikropiaskowania różnych rodzajów stali i wersji powlekanych. Specjalistyczna warstwa na bazie węglika wolframu zapewnia bardzo skuteczną ochronę przed zużyciem ściernym.

Rys. 3 – głębokość i objętość kraterów ściernych.

Tribologia – zużycie

Inną dostępną metodą jest zastosowanie testów tarcia pin-on-disk w celu oceny stopnia zużycia kulki i toru.

Rys. 4 przedstawia porównanie zużycia/objętości toru tarcia dla różnych wersji powłok DLC. Metoda ta jest bardzo wrażliwa na poszczególne wersje powłok.

Rys. 4 – objętość torów tarcia powłok DLC.

Aplikace

Nasze największe zastosowanie powłok PVD to 10 milionów powlekanych wymiennych płytek skrawających rocznie, głównie do frezowania. Od ponad 30 lat współpracujemy z firmą Dormer Pramet.